Dlaczego kontakt dzieci z naturą jest tak istotny?

Obecnie dzieci coraz rzadziej mają okazję spędzać czas na świeżym powietrzu. Wpływa na to głównie postęp technologiczny oraz nadmierna troska rodziców o bezpieczeństwo swoich pociech. Tymczasem psychologowie alarmują, że kontakt z naturą jest niezbędny, zwłaszcza na wczesnych etapach życia, co ma ogromne znaczenie zarówno w prywatnych przedszkolach, jak i prywatnych żłobkach.

Zmniejszający się kontakt dzieci z naturą

Badania przeprowadzone w Wielkiej Brytanii pokazują, że aż 3/4 dzieci spędza na łonie natury mniej niż 1 godzinę dziennie. Co gorsza, 1/5 z nich nie spędza czasu na świeżym powietrzu wcale, ani w parkach, ani w lasach. Sytuacja ta dotyczy dzieci w wieku od 5 do 12 lat, ale można założyć, że podobne wyniki można znaleźć również w innych krajach Europy, w tym w Polsce.

Konsekwencje braku kontaktu z przyrodą

Dzieci, które tracą kontakt z naturą, rzadziej bawią się na świeżym powietrzu, mniej jeżdżą na rowerze, a ich czas wolny ogranicza się do przebywania w zamkniętych pomieszczeniach, przed ekranami telewizorów, komputerów i smartfonów. To niepokojące, ponieważ według danych Active Healthy Kids Global Alliance, aż 80% polskich dzieci prowadzi siedzący tryb życia. Prywatne przedszkola i prywatne żłobki powinny więc promować aktywność na świeżym powietrzu jako element codziennego programu.

Zaburzenia deficytu natury – co to jest i jak je rozpoznać?

Negatywne skutki braku kontaktu z przyrodą mają już swoją nazwę – „zaburzenia deficytu natury”. Zjawisko to obejmuje takie problemy jak nadpobudliwość, krótkowzroczność, trudności z koncentracją, zaburzenia nastroju, a nawet depresję. U dzieci mogą pojawić się także otyłość i cukrzyca, a także braki w rozwoju poznawczym. Dlatego tak ważne jest, aby dzieci przebywały na łonie natury, co może zapobiec wystąpieniu wielu z tych problemów.

Korzyści płynące z przebywania dzieci na świeżym powietrzu

Dzieci, które regularnie spędzają czas na świeżym powietrzu, czerpią z tego wiele korzyści. Oto dziesięć najważniejszych z nich:

1. Wzmacnianie odporności organizmu – przebywanie na zewnątrz sprzyja produkcji witaminy D, niezbędnej do prawidłowego rozwoju zębów i kości. Kontakt z naturą pomaga również w redukcji stresu i wzmocnieniu układu odpornościowego.
2. Rozwój fizyczny – dzieci potrzebują ruchu do prawidłowego rozwoju fizycznego. Bieganie, wspinanie się i zabawa na świeżym powietrzu wzmacniają mięśnie, stawy oraz koordynację ruchową, a także poprawiają dotlenienie organizmu.
3. Stymulacja zmysłów – natura oferuje bogate możliwości rozwoju sensorycznego, poprzez kontakt z różnorodnymi fakturami, dźwiękami i zapachami, co wspiera rozwój zmysłów.
4. Ochrona wzroku – regularne przebywanie na świeżym powietrzu zmniejsza ryzyko krótkowzroczności, co jest szczególnie istotne w dobie rosnącej liczby dzieci z problemami ze wzrokiem.
5. Rozwój kreatywności – natura stymuluje wyobraźnię dzieci, zachęcając do twórczej zabawy i odkrywania nowych rzeczy. Zabawy na świeżym powietrzu nie wymagają posiadania żadnych zabawek – to środowisko samo w sobie jest inspirujące.
6. Poprawa koncentracji – kontakt z naturą pomaga w lepszym skupieniu uwagi, co jest szczególnie pomocne dla dzieci mających trudności z koncentracją, w tym dla tych z ADHD.
7. Lepsze samopoczucie – dzieci, które spędzają więcej czasu na zewnątrz, są spokojniejsze i rzadziej doświadczają zaburzeń nastroju. Natura działa relaksująco i poprawia ogólny stan psychiczny.
8. Lepszy sen – regularny ruch na świeżym powietrzu sprzyja lepszemu zasypianiu i głębszemu, spokojniejszemu snu, co jest istotne dla prawidłowego rozwoju dzieci.
9. Pozyskiwanie wiedzy – przebywanie w przyrodzie to również nauka – dzieci poznają świat roślin i zwierząt, ucząc się przez obserwację i doświadczanie.
10. Rozwój świadomości ekologicznej – kontakt z naturą zwiększa świadomość ekologiczną dzieci, ucząc je szacunku do środowiska i odpowiedzialności za jego ochronę.

Jak wspierać kontakt dzieci z naturą?

Dla dzieci w prywatnym przedszkolu czy prywatnym żłobku kontakt z naturą może być codziennością, jeśli tylko zapewnimy im odpowiednie warunki. Warto organizować regularne spacery, zajęcia na świeżym powietrzu oraz wycieczki do parków, lasów czy ogrodów. Takie doświadczenia nie tylko wspierają rozwój dzieci, ale również budują ich więź z naturą, co ma kluczowe znaczenie dla ich przyszłego podejścia do ekologii.

Podsumowanie

Kontakt z naturą jest nieodzownym elementem zdrowego rozwoju dziecka. Przebywanie na świeżym powietrzu sprzyja rozwojowi fizycznemu, psychicznemu oraz zmysłowemu, jednocześnie wzmacniając odporność i poprawiając samopoczucie. W dobie rosnącej urbanizacji i technologizacji życia warto zwrócić szczególną uwagę na to, aby dzieci miały możliwość regularnego kontaktu z naturą, zarówno w domowym zaciszu, jak i w prywatnym przedszkolu czy prywatnym żłobku. To inwestycja w ich zdrowie i przyszłość.