Wspomaganie rozwoju społecznego u dzieci w wieku przedszkolnym

Rodzina oraz środowisko przedszkolne ma ogromny wpływ na prawidłowe kształtowanie i wspieranie rozwoju społecznego dziecka w wieku przedszkolnym. Warto podkreślić, jak ważna dla jego dobra jest ich współpraca. Młody człowiek rozpoczynający swoją przygodę z przedszkolem, trafia w zupełnie obcy dla siebie świat. Jego grono znajomych znacznie się rozszerza. Przedszkolak nawiązuje przyjaźnie, poznaje kolegów i koleżanki, z którymi spędza czas także poza murami przedszkola.

Środowisko przedszkolne a rozwój dzieci

Wiek przedszkolny jest niezwykle wymagającym etapem życia, podczas którego dochodzi do intensywnego rozwoju dziecka. W tym czasie zaleca się rodzicom, aby zachęcali swoje pociechy do interakcji społecznych, a także zastanowienia się nad przyczynami oraz skutkami zachowania. Dzieci przebywając w otoczeniu swoich rówieśników z przedszkola mają szansę na poznawanie nowych osób, nawiązywanie pierwszych przyjaźni. Zarówno państwowe, jak i prywatne przedszkole organizuje przedszkolakom zajęcia i ciekawe ćwiczenia, w trakcie których dzieci uczą się tolerancji i poznają pojęcie kompromisu. Dzięki temu łatwiej będzie im w późniejszym życiu nawiązywać trwałe relacje. Nawiązane w przedszkolu znajomości, wspólne zabawy, konieczność respektowania norm grupowych, nauka zasad- wszystko to sprawi, że młodzi ludzie będą lepiej przygotowani do pełnego wyzwań, życia w społeczeństwie. W wieku przedszkolnym maluchy ćwiczą także zdolność dialogu, konwersacji oraz słuchania. Wszystkie aktywności odbywają się pod opieką doświadczonego pedagoga, który trzyma się ustalonych zasad i reguł. Porządek wprowadzany na zajęciach zachęca dzieci do prawidłowych zachowań i nawiązywania dobrych kontaktów z rówieśnikami. Przedszkolaki, które wiedzą jak wyglądają właściwe interakcje społeczne, lepiej radzą sobie w grupie, bez sprzeczek i konfliktów.

Zabawy tematyczne, czyli wsparcie w rozwoju kompetencji społecznych

Organizowanie zabaw tematycznych odgrywa istotną rolę w procesie wspomagania dzieci w rozwoju kompetencji społecznych. Zabawy zespołowe przygotowywane np. przez przedszkole językowe pojawiają się u dzieci w wieku ok. sześciu lat. Ich celem jest integracja maluchów wokół wyznaczonego, wspólnego dla całej grupy celu. Zadaniem zespołu młodych ludzi jest współpraca, konieczna do zrealizowania planu i osiągnięcia celu.

Rozwój dzieci w poszczególnych latach życia

Dzieci w wieku 3 lat

Dla trzylatków to właśnie rodzice są głównym autorytetem. Dzieci w tym wieku naśladują ich podczas wykonywania zwykłych, domowych obowiązków. Kilkuletnie maluchy nie zdają sobie sprawy z tego, czym są wartości, dlaczego muszą zachowywać się w dany sposób, a nie inaczej. Na dorosłych spoczywa obowiązek wytłumaczenia im tego. Dzieci w tym wieku wyróżniają się silnymi emocjami. Nie ukrywają uczuć, wręcz przeciwnie. Pokazują radość, gniew, smutek. Niekiedy towarzyszą temu krzyki, potoki słów, gestykulacja. U trzylatków dochodzi do szybkich zmian nastroju. U takich maluchów dopiero kształtują się emocje i uczucia. Bardzo przeżywają wszystkie z nich, pokazując je całemu światu z wielką mocą, jednak nie umiejąc przy tym ich nazwać. Reakcje na różne bodźce są intensywne, gwałtowne, jednak mogą też szybko ustać. Trzylatki uczą się wyrażać i nazywać poszczególne emocje, co ułatwia ich rozwój mowy pod koniec 3 roku życia.

Dzieci w wieku 4 lat

Dla dzieci w wieku 4 lat warto organizować zabawy w rolę, które pozwalają im utożsamić się ze światem dorosłych. Dziewczynki chętnie decydują się na zabawę w prowadzenie domu i opiekę nad dziećmi. Czterolatkowie zawierają już pierwsze przyjaźnie. Chętnie rozpoczynają ze sobą zabawę, konwersują ze sobą. Ponadto łatwiej idzie im dzielić się ze sobą zabawkami. Można zauważyć, że maluchy w tym wieku są już bardziej świadome swoich uczuć. Próbują nad nimi zapanować. Zdarza im się testować inne osoby, w celu dowiedzenia się, na co mogą sobie pozwolić. Niekiedy starają się zdominować innych. Dzieci czteroletnie potrafią być bardzo uparte.

Dzieci w wieku 5 i 6 lat

Starszaki stają się już uspołecznioną grupą. Łatwiej im nawiązywać nowe znajomości, jednak przeszkodą dla nich staje się egocentryzm. Trudno jest im przyjąć perspektywy swoich rozmówców. Pięcio i sześciolatkowie stają się podatni na wpływy dorosłych, którzy traktowani są jako wzorce do naśladowania. Niestety, ulegają równie łatwo dodatnim, jak i ujemnym wpływom środowiska. Przedszkolaki odczuwają też wiele różnych uczuć. Niekiedy towarzyszy im dotąd nieznany lęk, zakłopotanie czy nieśmiałość. Maluchy w tym wieku potrafią już dostosować się do zasad panujących w grupie. Potrafią sobie pomagać i robią to chętniej, ponadto lepiej rozumieją potrzeby i uczucia innych. U takich dzieci obserwuje się rozwój kolejnych emocji, tych estetycznych, moralnych, jak i intelektualnych.

Wspomaganie rozwoju społecznego- jaki jest jego cel?

• nauka akceptowanych sposobów zachowań, jak i wykluczenie tych nieakceptowanych,
• rozumienie pozytywnych oraz negatywnych skutków rywalizacji,
• nauka empatii,
• poznawania zasad prawidłowej współpracy w zespole,
• wsparcie w odkrywaniu wiedzy o sobie,
• przedstawienie sensu przynależności do danych grup,
• wzmocnienie poczucia własnej wartości oraz społecznej przynależności,
• nabywanie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach jak np. konflikty, brak tolerancji, stres.